Glorious Revolutionu; İngiliz Monarşisinin Sınırlandırılması ve Kralın Tahttan İndirilmesi
İngiltere tarihinde önemli bir dönüm noktası olan 1688 yılındaki “Muhteşem Devrim” (Glorious Revolution), monarşinin mutlak gücüne karşı bir tepki olarak ortaya çıktı. Bu olay, Katolik II. James’in tahttan indirilip Protestan kızı Mary ve kocası William of Orange’ın hükümdar olmasını sağladı.
Muhteşem Devrim’i anlamak için öncelikle dönemin İngiltere’sini anlamalıyız. XVI. yüzyılda başlayan Reform hareketinin etkisiyle Protestanlık İngiltere’de hakim mezhep haline gelmişti. Ancak, II. James, Katolik inancına bağlılığıyla bilinirdi. Bu durum İngiliz halkının endişesini çekiyordu. Ayrıca, Kralın mutlak gücü ve Parlamentoyu görmezden gelmesi toplumsal huzursuzluğu artırıyordu.
Kral II. James’in oğlu, gelecek kral olarak görülen James Francis Edward Stuart da Katolikti. Bu durum İngiltere halkını endişelendiriyordu. İngiliz soyluları ve Parlamento, monarşinin gücünü sınırlamak ve Protestanlığı korumak için harekete geçmeye karar verdi.
William of Orange, Hollanda Cumhuriyeti’nin prensi ve aynı zamanda Mary’nin kocasıydı. İngiliz soyluları ile temasa geçti ve II. James’e karşı bir isyan başlattı. William, 1688’de İngiltere’ye büyük bir orduyla çıktı. Kral II. James ise direnecek güce sahip değildi ve tahttan çekilmek zorunda kaldı.
Muhteşem Devrim, İngiliz siyaseti ve toplum yapısı üzerinde derin etkiler yarattı. Monarşinin mutlak gücü sona erdi ve Parlamento’nun yetkileri genişletildi. İngiltere, parlamenter monarşiye doğru önemli bir adım attı.
Muhteşem Devrim’in Sonuçları:
- Parlamento’nun Güçlendirilmesi: Devrim sonrasında Parlamento daha etkili hale geldi ve yasama sürecinde daha aktif rol oynamaya başladı.
- Din Özgürlüğü: Protestanlık İngiltere’nin resmi dini olarak kabul edildi, ancak Katoliklerin de dinlerini özgürce yaşaması için haklar tanındı.
- İnsan Hakları: Devrim, insan hakları kavramına önemli bir katkı sağladı ve bireysel özgürlükleri vurgulayan yasalar çıkarıldı.
William of Orange’ın Rolü: William, İngiltere tarihinde önemli bir yere sahip olan bir liderdir. Tahtı ele geçirdikten sonra, ülkenin siyasi ve ekonomik istikrarını sağlamada önemli rol oynamıştır.
Table: Muhteşem Devrim öncesi ve sonrası İngiltere
| Özellik | Önce | Sonra |
|---|---|---|
| Monarşinin Gücü | Mutlak | Sınırlandırılmış |
| Parlamento | Zayıf | Güçlü |
| Din | Katolizm tehlikesi | Protestanlığın korunması |
Muhteşem Devrim, İngiltere tarihinin en önemli dönüm noktalarından biridir. Bu olay, monarşinin gücünü sınırlandırdı ve parlamenter demokrasiye giden yolu açtı. Bugün İngiliz siyaset sisteminin temel yapıtaşlarını oluşturan bu prensiplerin kökleri Muhteşem Devrim’e kadar uzanır.